باغ‌ موزه نگارستان تهران

باغ نگارستان، که در حال حاضر به عنوان باغ موزه نگارستان شناخته می‌شود، یکی از جاذبه های تاریخی تهران و فرهنگی شهر تهران است. این باغ که در دوره قاجار و به دستور فتحعلی شاه ساخته شده، در طول تاریخ فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشته و شاهد رویدادهای مهمی بوده است.

امروزه باغ نگارستان به عنوان مکانی برای نمایش آثار هنری و تاریخی، محلی برای برگزاری رویدادهای فرهنگی و همچنین فضایی برای تفریح و آرامش مردم تهران مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله قصد داریم به معرفی کامل باغ موزه نگارستان، تاریخچه، معماری، جاذبه ها و نحوه دسترسی به آن بپردازیم، برای آشنایی بیشتر تا پایان مقاله با بیو تهران همراه باشید.

اطلاعات باغ‌ نگارستان

• مدت زمان بازدید از این جاذبه: بین ۲ تا ۳ ساعت
• ساعات کار: همه روزه از ساعت 9 تا 19
• آدرس: ایران، استان تهران، تهران، میدان بهارستان، خیابان دانشسرا، خیابان شریعتمدار رفیع

---

شماره تماس	02133119586
ایمیل	musnegarestan@ut.ac.ir
وب سایت	negarestan.ut.ac.ir
پیج اینستاگرام	negarestanmuseum

اطراف باغ‌ نگارستان

تاریخچه باغ نگارستان

باغ نگارستان در سال‌های ۱۲۲۸ تا ۱۲۲۲ هجری قمری به دستور فتحعلی شاه قاجار با هدف ایجاد یک مرکز ییلاقی-حکومتی در خارج از دارالخلافه تهران ساخته شد. این باغ در زمان خود از عظمت و اهمیت بالایی برخوردار بود و به دلیل وجود نقاشی‌های متعدد در تالارها و عمارت‌های آن به این نام مشهور شده بود.

در طول زمان، باغ نگارستان کاربری‌های مختلفی از جمله مدرسه، دانشسرا و ادارات دولتی داشته است. در سال ۱۳۵۶ هجری شمسی، این باغ به عنوان یکی از موزه های تهران تحت مدیریت دانشگاه تهران قرار گرفت.

جاذبه‌های باغ نگارستان

باغ نگارستان جاذبه‌های متعددی برای بازدیدکنندگان دارد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• موزه کمال الملک: این موزه به نمایش آثار نقاشی محمد غفاری، معروف به کمال الملک، نقاش مشهور دوره قاجار می‌پردازد.
• دیوارنگاره صف سلام فتحعلی شاه: این نقاشی دیواری که یکی از نادرترین و ارزشمندترین نقش‌مایه‌های دوران قاجار است، شکوه و قدرت حاکم قاجار و بزرگی سلطنت و خاندان او را به تصویر می‌کشد.
• مجسمه مینیاتورهای مردم‌شناسی جهانگیر ارجمند: این مجموعه شامل مجسمه‌های مینیاتوری از جنس یونولیت، کاغذ، مقوا، چوب و وسایل دورریختنی است که توسط جهانگیر ارجمند، مجسمه‌ساز خودآموخته، ساخته شده‌اند.
• سردیس فردوسی: این سردیس از شاعر نامی ایران، ابوالقاسم فردوسی، در سال ۱۳۱۳ شمسی توسط لورنزی، مجسمه‌ساز مشهور فرانسوی، ساخته شده است.

• مجموعه عکس‌های مردم‌نگاری محمود روح الامینی: این مجموعه شامل عکس‌های سیاه و سفید از مراحل کاشت، داشت و برداشت گندم در منطقه کوه بنان کرمان است که از نظر مطالعات مردم‌شناسی و فرهنگی از اهمیت بالایی برخوردار هستند و همچنین از جاذبه های فرهنگی و هنری ایران است.
• مجموعه آثار ملک الشعرای بهار: این مجموعه شامل عکس‌های تاریخی ملک الشعرای بهار، اسناد دیجیتال، دست‌نوشته‌ها و کتاب‌های این شاعر معروف است.
• نقاشی‌های علی اسفرجانی: این مجموعه شامل ۱۸ تابلو مینیاتور معرق چرم از آثار علی اسفرجانی، از هنرمندان هنرهای ملی و سنتی ایران، است.

معماری باغ نگارستان

باغ نگارستان در زمان ساخت خود از زیباترین و باشکوه‌ترین باغ‌های ایران به شمار می‌رفت و در حال حاضر از معروف ترین باغ موزه های تهران است. این باغ در دو بخش شمالی و جنوبی احداث شده بود که هر کدام دارای عمارت‌ها، تالارها و فضاهای سبز مخصوص به خود بودند.

1. بخش شمالی: این بخش از باغ که به اندرونی معروف بود، محل سکونت فتحعلی شاه و حرمسرای او بود. در این بخش عمارت‌های متعددی از جمله عمارت شمس العماره، عمارت نگارستان، عمارت صندوقخانه و خلوت کریمخانی وجود داشت.
2. بخش جنوبی: این بخش از باغ که به بیرونی معروف بود، محل برگزاری مراسم رسمی و پذیرایی از مهمانان بود. در این بخش تالارهای متعددی از جمله تالار سلام، تالار آینه و تالار فخرالدوله وجود داشت.

باغ نگارستان در طول زمان تغییرات زیادی کرده است. بسیاری از عمارت‌ها و تالارهای آن تخریب شده‌اند و فقط ویرانه‌هایی از آنها باقی مانده است. با این حال، باغ نگارستان هنوز هم از نظر معماری و تاریخی از اهمیت بالایی برخوردار است.

نقاشان و هنرمندان باغ نگارستان

باغ نگارستان در دوره قاجار به عنوان مرکز مهمی برای نقاشی و هنر ایران شناخته می‌شد. فتحعلی شاه که علاقه زیادی به هنر داشت، نقاشان و هنرمندان برجسته‌ای را به دربار خود دعوت می‌کرد و از آنها می‌خواست که آثار هنری خلق کنند.

از جمله مشهورترین نقاشانی که در باغ نگارستان کار می‌کردند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صداالدین نقاش باشی: او نقاش رسمی دربار فتحعلی شاه بود و به خاطر نقاشی‌های پرتره و صحنه‌های نبرد مشهور بود.
• ابوالحسن خان صنیع الملک: او از نقاشان پرآوازه دوره قاجار بود و به خاطر نقاشی‌های منظره و تاریخی مشهور بود.
• محمدحسین خان ممتازالدوله: او از نقاشان صاحب نام دوره قاجار بود و به خاطر نقاشی‌های پرتره و صحنه‌های درباری مشهور بود.
• مهدی نقاش: او از نقاشان برجسته دوره قاجار بود و به خاطر نقاشی‌های منظره و حیوان مشهور بود.

آثار این نقاشان و هنرمندان در تالارها و عمارت‌های باغ نگارستان به نمایش گذاشته می‌شد و مورد تحسین تماشاگران قرار می‌گرفت.

نقش باغ نگارستان در تاریخ ایران

باغ نگارستان در طول تاریخ ایران شاهد رویدادهای مهمی بوده است. از جمله این رویدادها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جشن تاجگذاری محمدشاه قاجار: این جشن در سال ۱۲۵۰ هجری قمری در باغ نگارستان برگزار شد.
• قتل قائم مقام فراهانی: در سال ۱۲۵۱ هجری قمری، میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانی، صدراعظم محمدشاه قاجار، در حمام باغ نگارستان به قتل رسید.
• تاسیس مدرسه دارالفنون: در سال ۱۲۵۳ هجری قمری، مدرسه دارالفنون، اولین مدرسه جدید ایران، در باغ نگارستان تاسیس شد.
• تاسیس موزه نگارستان: در سال ۱۳۰۷ هجری شمسی، موزه نگارستان در باغ نگارستان تاسیس شد.

باغ نگارستان در تاریخ ایران نقش مهمی ایفا کرده است و امروزه به عنوان یکی از میراث فرهنگی ارزشمند ایران شناخته می‌شود.

سوالات متداول درباره باغ نگارستان

بیشتر بخوانید:

• معرفی باغ موزه های معروف تهران
• آشنایی با دروازه های قدیمی تهران
• معرفی کاخ های تهران
• موزه های دیدنی تهران
• بهترین دیدنی های تهران در پاییز